Çeşitli sebzeler ve meyveler insanlar için oldukça besin kaynaklarıdır. Birçok kişi bu bitkileri kendileri yetiştirerek organik ürünlere sahip olmayı istemektedir. Bu ürünlerden biri de ıspanaktır. Ispanak, zengin besin içeriği ile dikkat çekmektedir. Ispanak yetiştirmek isteyen kişiler ıspanak tohumu temin etmelidir.
Ispanak, Latince olarak Spinacia oleracea olarak bilinen bir sebzedir. Amaranthaceae familyasında yer alan Spinacia cinsi bitkiler arasındadır. Tek yıllık otsu bir bitki olan ıspanak çok sayıda sarımsı yeşil renge sahip çiçek vermektedir. Yaprakları ise parlak yeşil renge ve etli bir dokuya sahiptir. Kökeni Asya kıtasının güneybatısına ve ortasına dayanmaktadır. Buradan Avrupa’ya ise 11.yüzyılda götürülmüştür. Avrupa’dan sonra da tüm dünyaya yayılan ıspanak, dünya genelinde tüketilen sebzelerden biridir.
Oldukça sağlıklı bir gıda olan ıspanağın içinde az miktarda yağ bulunmaktadır. Protein ve karbonhidrat içeriği daha yüksektir. B6 vitamini, C vitamini, D vitamini, demir, sodyum, potasyum, kalsiyum ve magnezyum gibi bileşenler açısından zengindir. İçinde diyet lif bulunması da önemli bir artı olarak karşımıza çıkmaktadır.
Ispanaklar hasat dönemine geldiğinde ıspanak gövdesi ile ıspanak yaprakları arasında tomurcuklar çıkmaktadır. Bu durum gözlendiğinde bu ürünler arasından belli miktarda tohumluk toplanmalıdır. Toplanan ürünlerin kurutulup ufalanmasıyla ıspanak tohumu elde edilmiş olmaktadır.
Ispanak tohumunun çimlenme süresini etkileyen çeşitli faktörler vardır. Bu nedenle çimlenme süresi ile ilgili tam bir süre vermek mümkün değildir. Ispanak tohumu kaç günde çimlenir sorusuna yaklaşık bir süre belirtecek olursak 8 ila 12 gün arasında çimlenir şeklinde yanıt vermek doğru olacaktır.
Ispanak tohumları çimlendikten sonra özenli bir bakım istemektedir. Bu sayede daha verimli bir sonuç gözlenecektir.
Her bitki gibi ıspanak tohumu da bazı dönemlerde ekildiğinde daha iyi sonuçlar alınmaktadır. Bu nedenle ıspanak tohumu ekmeden önce ıspanak tohumu ne zaman ekilir bilinmelidir.
Ispanak tohumunun ilkbahar ve sonbahar aylarında ekilmesi önerilmektedir. Bu mevsimlerdeki hava koşulları ıspanak tohumlarının çimlenip büyümesi için daha elverişlidir. Bazı yerlerde yaz aylarında da ıspanak tohumu ekilmesi mümkündür. Yaz aylarının çok sıcak geçmediği bölgelerde bu şekilde yaz ayında da ıspanak tohumu ekimi yapılabilmektedir. Ancak ilkbahar ve sonbahar aylarında daha iyi sonuçlar alınacağı bilinmelidir.
Ispanak tohumu yetiştirmenin en önemli aşamalarından biri ekim aşamasıdır. Peki ıspanak tohumu nasıl ekilir? Ispanak tohumu ekerken serpme yöntemi kullanılmaktadır. Ispanak tohumları bu yöntemle toprağa saçılmalıdır. Sonrasında tohumların üzeri toprakla hafifçe kapatılmalıdır. Tohumların yaklaşık 2 cm derinlikte olması son derece önemli bir noktadır. Tohumların toprak ile güzelce kapatıldığından emin olunmalıdır. Eğer ıspanak tohumlarının üzeri açık kalırsa tohumlar olumsuz etkilenecektir. Buna bağlı olarak daha verimsiz bir hasat süreci yaşanabilir.
Dünyanın birçok yerinde ıspanak yetiştirilmektedir. Ispanak tohumu nerede yetişir sorusuna Japonya, ABD ve Çin şeklinde cevap verilebilir. Bu ülkeler dünya genelinde ıspanak üretiminde başı çekmektedir. Ülkemiz ise bu sıralamada dördüncü sırada yer almaktadır.
Ülkemizin birçok yeri ıspanak yetiştirmeye uygundur. Doğu Karadeniz Bölgesi dışında kalan tüm şehirlerimizde ülkemizin birçok yerinde ıspanak yetiştirilebilmektedir. Doğu Karadeniz Bölgesi’nde ıspanak yetiştirilememesinin nedeni aşırı yağışlı bir yer olmasıdır.
Ispanak tohumları hemen kullanılmayabilir. Bu nedenle dikkatli bir şekilde saklanması gerekmektedir. Bu nedenle ıspanak tohumu nasıl saklanmalı bilinmelidir.
Ispanak tohumlarını saklamak için ilk yapılması gereken paketlemedir. Paketleme işlemi ile tohumların havaya maruz kalmasına izin verilmez. Böylelikle tohumların bozulması önlenebilir.
Ispanak tohumu kaç günde bir sulanır sorusu çok fazla araştırılmaktadır. Nemli ortam bitkilerinden biri olan ıspanak tohumlarının düzenli olarak yağmurlama yöntemiyle sulanması gerekmektedir. Sulama sıklığına toprağın kurumasına göre karar verilmelidir.
Ispanak tohumu çeşitleri oldukça fazladır. Bu nedenle ihtiyaca göre uygun bir tohum seçerken dikkat edilmesi önerilmektedir. Kırışık yapraklı ıspanak tohumu, matador ıspanak tohumu, geniş yapraklı ıspanak tohumu, su ıspanağı tohumu, pancar ıspanak tohumu ve kuzu ıspanak tohumu en çok tercih edilen ıspanak tohumu çeşitleri arasında kendine yer bulmaktadır.
