Tere tohumu, turpgiller familyasından olan tere bitkisinin tohumudur. Küçük, yuvarlak ve genellikle kahverengi renktedir. Hem mutfaklarda lezzet verici bir baharat olarak hem de geleneksel tıpta çeşitli rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan bir besindir.
Tere tohumu, içerdiği besin değerleri sayesinde birçok sağlık faydası sunar. Peki tere tohumu nedir? Tere tohumu, tere bitkisinin tohumlarıdır. Tere bitkisi, turpgiller ailesine ait olan bir yeşil yapraklı bitkidir ve tohumları da aynı şekilde besleyici ve şifalı olarak bilinir. Küçük, kahverengi renkte olan tere tohumları, sağlık açısından faydalı birçok bileşik içerir.
Lif içeriği sayesinde sindirimi düzenler, kabızlık sorununu giderir ve bağırsak sağlığını korur. İçerdiği antioksidanlar nedeni ile bağışıklık sistemini güçlendirir ve vücudu hastalıklara karşı korur. Balgam söktürücü özelliğinden dolayı öksürük, boğaz ağrısı gibi solunum yolu rahatsızlıklarına iyi gelir.
Tere yetiştirmek isteyenler, tere tohumu kaç günde çimlenir merak ediyor. Tere tohumlarının çimlenme süresi, ekim koşullarına ve tohumun çeşidine göre değişiklik göstermekle birlikte ortalama olarak 6-10 gün arasında gerçekleşir. İdeal çimlenme sıcaklığı 10-20°C arasındadır. Daha düşük veya yüksek sıcaklıklarda çimlenme süresi uzayabilir veya hiç çimlenmeyebilir.
Tohumların çimlenmesi için nemli bir ortam gereklidir. Ancak aşırı sulama da çimlenmeyi engelleyebilir. Gevşek ve humuslu topraklar, tohumların çimlenmesi için daha uygundur. Taze ve sağlıklı tohumlar daha hızlı çimlenir. Tohumları ekimden önce bir gece suda bekletmek, çimlenme süresini kısaltabilir.
Tohumları ekmeden önce toprağı iyice gevşetin ve sulayın. Tohumları toprağa 0,5-1 cm derinliğinde ekin. Tohumları sıcak ve nemli bir ortamda tutun. Örneğin, saksıyı bir naylon poşetle kapatarak mini bir sera oluşturabilirsiniz. Toprağı nemli tutun ancak aşırı sulamadan kaçının.
Tere üretmek için tere tohumu ne zaman ekilir bilinmelidir. Tere tohumunun ekimi, iklim koşullarına göre farklılık göstermekle beraber genel olarak yılın büyük bir kısmında yapılabilir. Fakat en uygun ekim zamanları ilkbahar ve sonbahardır.
Hava sıcaklığının yükselmeye başladığı ve toprağın ısındığı ilkbahar ayları, tere tohumlarının çimlenmesi için idealdir. Bu dönemde ekilen tereler, yaz aylarında taze yapraklar verir. Hava sıcaklığının düşmeye başladığı sonbahar ayları da tere ekimi için uygundur. Bu dönemde ekilen tereler, kışın daha yavaş büyür ve ilkbaharın gelmesiyle birlikte hızlanır.
Tere, hem mutfakta hem de bahçenizde yetiştirebileceğiniz lezzetli ve sağlıklı bir bitkidir. Kendi terenizi yetiştirmek, taze ve doğal ürünlere ulaşmanın keyifli bir yoludur. Peki tere tohumu nasıl ekilir? Tere, gevşek ve humusça zengin topraklarda iyi yetişir. Bahçenizin bir köşesini veya saksılarınızı bu amaçla hazırlayabilirsiniz. Tere, güneşli yerleri sever. Günde en az 6 saat güneş alan bir yer seçin.
Tohumları toprağa 0,5-1 cm derinliğinde ekin. Tohumları birbirinden yaklaşık 2-3 cm uzaklıkta ekin. Ekimden sonra toprağı iyice nemlendirin. Toprağı sürekli nemli tutun. Kuruduğu takdirde hafifçe sulayın. İdeal çimlenme sıcaklığı 10-20°C arasındadır. Tohumlar genellikle 6-10 gün içinde çimlenir.
Toprağı düzenli olarak kontrol edin ve kuru olduğu takdirde sulayın. Tere bitkisi, güneş ışığına ihtiyaç duyar. Etrafındaki otları düzenli olarak temizleyin. Terenin yaprakları yeterince büyüdüğünde hasat edebilirsiniz. İhtiyacınız olan kadar yaprağı dipten keserek hasat edin. Bitki, yeni sürgünler vererek tekrar büyür.
Tarımla ilgilenenler, tere tohumu nerede yetişir öğrenmek istiyor. Tere tohumu, ılıman iklimleri seven bir bitki olduğu için dünya genelinde birçok farklı bölgede yetiştirilebilir. Özellikle Asya, Avrupa ve Kuzey Amerika kıtalarında yaygın olarak yetiştirilmektedir.
Ülkemizde de tere, özellikle ilkbahar aylarında yaygın olarak tüketilen bir yeşilliktir. Ege ve Akdeniz bölgelerimizde kış ayları ılık geçtiği için sıcak ve kurak yaz ayları hariç, yılın hemen her mevsimi üretimi yapılabilir. Ancak ülkemiz genelinde tere yetiştiriciliği, ilkbahar aylarında daha yoğun olarak gerçekleştirilir.
Üreticiler için tere tohumu nasıl saklanmalı sorusunun cevabı önemlidir. Kuru ve hava geçirmez cam kavanozlar, tohumları nemden ve haşerelerden koruyarak uzun süre taze kalmasını sağlar. Nem, tohumların çimlenmesine neden olabilir ve bozulmalarına yol açabilir. Bu nedenle, nemli ortamlardan uzak tutmak önemlidir.
İyi bir yetiştirme deneyimi için tere tohumu kaç günde bir sulanır öğrenilmelidir. Tere tohumu ve fidelerinin sulama sıklığı, birkaç faktöre bağlı olarak değişebilir. Kumlu topraklar suyu daha çabuk kaybettiği için daha sık sulama gerektirebilir. Kil içerikli topraklar ise suyu daha uzun süre tuttuğu için daha az sıklıkta sulanabilir.
Sıcak havalarda toprak daha çabuk kurur ve daha sık sulama ihtiyacı doğar. Serin havalarda ise sulama aralıkları uzatılabilir. Saksıda yetiştirilen bitkiler, topraktaki nemi daha çabuk kaybettikleri için daha sık sulanabilir. Açık alanda yetiştirilen bitkiler ise genellikle yağmur suyuyla beslenirler.
Tere, mutfaklarımızda sıkça kullandığımız ve lezzetli yemeklerimize aroma katan bir bitkidir. Farklı çeşitlere sahip olan tere tohumları, hem görünüşleri hem de lezzetleri ile birbirinden ayrılır. Tere tohumu çeşitleri arasında geniş yapraklı tere tohumu, ince yapraklı tere tohumu, kıvırcık tere tohumu, su teresi tohumu yer alır.
